صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در راستای تحقق اهداف والای نظام جمهوری اسلامی ایران و اجرای ماده ۲۹قانون اساسی پیش بینی و تاسیس شده است. در متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ذیل ماده ۲۹مقرر شده:
«برخورداری از تأمین اجتماعی از نظر بازنشستگی ، بیکاری ، پیری ، ازکارافتادگی، بی سرپرستی، در راه ماندگی ، حوادث و سوانح ، نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبتهای پزشکی به صورت بیمه و غیره ، حقی است همگانی . دولت موظف است طبق قوانین از محل درآمدهای عمومی و درآمدهای حاصل از مشارکت مردم، خدمات و حمایتهای مالی فوق را برای یک یک افراد کشور تأمین کند».
در راستای این اصل و به منظور ساماندهی نظام تامین اجتماعی کشور و گسترش پوشش و جامعیت خدمات بیمه‌ای به آحاد ملت شریف ایران، قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی مصوب ۱۳۸۳/۰۲/۲۱مجلس شورای اسلامی، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر را به عنوان یکی از ارکان چهارگانه بیمه‌گر اجتماعی تعریف و به عنوان سازوکاری در زیر مجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مقرر نموده است.در ادامه این مسیر آیین نامه بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در تاریخ ۱۳۸۳/۱۱/۱۲از سوی هیات محترم وزیران تصویب و صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر تاسیس گردید.
این صندوق مطابق ماده ۲۰آیین‌نامه مذکور، موسسه‌ای دولتی دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری و استخدامی بوده و بر اساس مصوبه ۱۳۸۸/۰۴/۱۰مجلس شورای اسلامی به فهرت نهادها و موسسات عمومی غیر دولتی الحاق گردیده است.
موضوع فعالیتآن به شرح زیر می‌باشد که از طریق حدود ۲۰۰۰ کارگزاری خود در سراسر کشور، اعم از شرکت‌های تعاونی تولید روستایی، دهیاری‌ها و نیز کارگزاری‌های مستقل، در مراکز دهستان‌ها و روستاها صورت می‌پذیرد.
فعالیت‌های صندوق:
۱. تعمیم و گسترش بیمه کشاورزان، روستاییان و عشایر به افراد مشمول ؛
۲ . جمع آ‌وری و تمرکز کلیه وجوه موضوع صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر؛
۳ .سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از وجوه جاری و ذخیره شده؛
۴ . انجام تعهدات موضوع آیین نامه ( شامل مستمری پیری، از کار افتادگی و فوت).
